تاب برداشتن چوب مشکل رایجی است که میتواند زیبایی و کارایی هر قطعه چوبی را تحت تاثیر قرار دهد. از تختههای چوبی ساده تا مبلمانهای ظریف، تاب برداشتن میتواند ظاهر ناخوشایندی را ایجاد کند و در موارد شدید، حتی به کارایی و استحکام چوب آسیب برساند؛ اما جای نگرانی نیست. راهکارهای ساده و موثری برای صاف کردن تاب چوب وجود دارند که با استفاده از آنها میتوانید ظاهر زیبا و صاف چوب را بازگردانید.
بررسی تاب برداشتن چوب
چوب را روی سطح صافی مانند میز کار قرار دهید. لبههای آن را به دقت بررسی کنید. اگر قسمتی از لبهها برآمده یا خمیده بود، چوب تاب برداشته است. برای بررسی دقیقتر، تمام سطوح چوب را به همین روش بررسی نمایید. این مشکل میتواند در سطوح مختلف چوب رخ دهد. به همین دلیل بررسی تمام سطوح ضروری است. اگر تاب برداشتن چوب جزئی باشد، ممکن است با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نباشد. در این حالت برای بررسی دقیقتر میتوانید از یک خطکش یا گونیا استفاده کنید.
دلایل تاب برداشتن چوب
این عامل در چوب ممکن است ناشی از بروز عوامل متعددی باشد و شناخت عمیق آنها پیش از پرداختن به تعمیرات، ضروری است. متداولترین دلیل این مشکل، شرایط ناپایدار و شدید آبوهوایی است. تغییرات دمایی بهویژه افزایش و کاهش سریع و ناگهانی، بهطور مستقیم بر چوب تاثیر میگذارند. به این معنا که کاهش دما موجب انقباض و افزایش آن منجر به انبساط چوب میشود. این تاثیرات دمایی علت اصلی بروز ترکخوردگی و تاب برداشتن محصولات چوبی بهشمار میروند.
علاوهبر این استفاده از چوبهای بیکیفیت در ساختوساز، میتواند آسیبهای بلندمدتی را بهدنبال داشته باشد؛ زیرا الیاف چوب بیکیفیت دارای اتصالات ضعیفتر بوده و بنابراین نسبت به تغییر شکل حساستر هستند. بدین ترتیب استفاده صحیح و مراقبت دقیق از مبلمان چوبی ضروری است. قرار دادن مداوم محصولات چوبی در معرض آب و نور مستقیم خورشید میتواند به تاب برداشتن چوب منجر میگردد.
همچنین نگهداری طولانی مدت از چوب در محیطهای مرطوب سبب جذب رطوبت اضافی شده و در نتیجه تغییراتی در شکل آن صورت میپذیرد. پرداختن به موجودات موزی مانند زنبورهای نجار و مورچهها که میتوانند باعث افتادگی و ضعیف شدن بیشتر اتصالات چوب شوند، بسیار حائز اهمیت است. در صورتی که این حشرات به مدت طولانی در چوب باقی بمانند، خسارتهای جبرانناپذیری را به بار خواهند آورد.
در نهایت چوبهای صنعتی ممکن است بیشتر مستعد تاب برداشتن باشند و حتی حرکات جزئی نیز میتوانند به تاب برداشتن آنها منجر شوند. در صورت مشاهده تاب برداشتن در پارکت، توصیه میگردد که جهت دریافت راهنمایی و تعمیر به افراد دورهدیده و متخصص در زمینه پارکت چوبی مراجعه نمایید.
تعمیر و اصلاح چوب های دچار تاب خوردگی
تعمیر و اصلاح چوبهایی که دچار تابخوردگی شدهاند میتواند با استفاده از روشهای متفاوت صورت پذیرد. در اینجا متدولوژیهای شایع و موثر که توسط نجاران حرفهای بهکار گرفته میشوند را ارائه میدهیم:
1. بهکارگیری حرارت
حرارتدهی بهعنوان یکی از روشهای رایج برای اصلاح چوب تابخورده شناخته میشود. برای استفاده از این روش، مراحل زیر را توصیه میکنیم:
- تخته چوبی را روی یک سطح کاملاً صاف و محکم ثابت نمایید؛ این کار میتواند روی یک میز یا کف زمین انجام شود.
- قسمتهای دچار تابخوردگی چوب را با استفاده از منبع حرارتی مناسب گرم کنید تا زمانی که قسمت مذکور داغ شود.
- پس از داغ شدن، تخته را به آهستگی به موقعیت مطلوب خم کنید و اجازه دهید تا سرد شود.
- باید دقت کنید که حرارتدهی از حد مجاز نگذرید كه ممكن است به بافت چوب آسیب برساند.
2. روش استفاده از اتو
روش دیگری که میتوان بهکار برد، استفاده از اتو است که مراحل انجام آن بهصورت زیر هستند:
- تخته را درون حولههای نمدار بپیچید و از حولههایی استفاده کنید که به اندازه کافی بزرگ باشند تا تمام سطح تخته را بپوشانند.
- توجه نمایید که حولهها تنها مرطوب باشند و آب اضافی آنها قبل از استفاده گرفته شده باشد.
- حال تخته پیچیده شده درون حوله را روی سطح صاف و مقاومی مانند میز اتو قرار دهید.
- اتو را به بالاترین درجه حرارت ممکن رسانده و روی تمام سطوح تخته، بهویژه مناطقی که تاب برداشتهاند، بهطور یکنواخت فشار وارد نمایید.
- این عملیات را بهطور مکرر تا رفع کامل مشکل انجام دهید.
- پس از به اتمام رسیدن کار به تختهها فرصت دهید تا بهطور کامل خشک شوند. در نظر داشته باشید که این روش ممکن است برای تمام چوبهای تابخورده موثر نباشد و در صورت مشاهده عدم بهبودی میبایست به روشهای دیگر روی آورد. اگر پس از امتحان روشهای فوق، چوب تاب برداشته همچنان بهبود نیافته و نتیجهبخش نبود، پیشنهاد میشود که برای تعمیر اصولی و دقیق در پارکت چوبی به متخصصان مراجعه نمایید تا از طریق تکنیکهای پیشرفتهتر مساله را برطرف سازید.
پیشگیری از تاب برداشتن چوب
برای پیشگیری از تاب برداشتن چوب، راهکارهای موثری وجود دارند که از آنها میتوان بهعنوان اقدامات پیشگیرانه بهره برد. اجرای این تدابیر میتواند نیاز به اصلاح و ترمیم بعدی چوب را کاهش دهد.
1. کنترل دقیق چوب هنگام خرید
زمان خرید، بازرسی و دقت در انتخاب تکههای چوب ضروری است. بررسی دقیق هر قطعه و استفاده از دستگاههای خاص جهت سنجش رطوبت آن میتواند مفید واقع شود.
2. توجه به جهت و نوع برش چوب
انتخاب روش برش مناسب میتواند در جلوگیری از تاب برداشتن بسیار حائز اهمیت باشد. برشهای مختلفی چون برش یک چهارم، برش صاف و برش ریفت هر یک تاثیر متفاوتی بر پایداری چوب دارند. برش صاف بدون توجه به الگوی دانه چوب انجام میگیرد؛ در حالی که برش یک چهارم که بین این دو روش قرار گرفته، بر حفظ جهت دانهها تاکید دارد. این روش استحکام بیشتری به الوار میبخشد و سبب کمتر شدن ضایعات میگردد.
3. اصول صحیح انبارداری
نگهداری چوب در شرایطی با تهویه مناسب، بسیار مهم است. چوبها باید کاملاً در حالت تراز قرار بگیرند. استفاده از پشتههای جداگانه برای تختهها با ابعاد مختلف نیز توصیه میشود.
سخن پایانی
به یاد داشته باشید که صاف کردن تاب چوب، اگرچه گاه چالشبرانگیز است؛ اما با کمی صبر و حوصله و استفاده از روشهای مناسب، امکانپذیر خواهد بود. توجه نمایید که نوع چوب، شدت تاب و ابزارهای در دسترس، نقشی کلیدی در انتخاب بهترین روش ایفا میکنند. همواره قبل از شروع کار با دقت نوع تاب چوب را بررسی کرده و با توجه به آن، روش مناسب را انتخاب نمایید. در هنگام کار صبور باشید و با ظرافت عمل کرده تا از آسیب به چوب جلوگیری بهعمل آید.