با توجه به نبود مراجع قابل اعتماد در صنعت پارکت، تلاش کرده ایم لیستی از مفاهیم و اصطالحات را گردآوری کنیم که در این قسمت ارائه شده است. بدیهی است موارد حاضر، ادعای تمامیت ندارند. مرکز پارکت چوبی ایران امید دارد با تلاش دپارتمان تحقیق و توسعه خود، با گذشت زمان بتواند هر روز مطالب این بخش را کامل تر کند.
A
در زمینه پارکت چوبی، اصطلاح “Above Grade” به موقعیت نصب پارکت اشاره دارد. وقتی یک فضا در طبقه‌هایی از سطح زمین بالاتر قرار دارد که تماس مستقیم با خاک و رطوبت زمین نداشته باشد، آن فضا به عنوان “Above Grade” (بالاتر از سطح زمین) شناخته می‌شود. در این نوع فضاها، پارکت چوبی می‌تواند به راحتی نصب شود، زیرا خطرات مرتبط با رطوبت کمتر است. این شرایط، معمولاً در طبقات بالایی ساختمان‌ها یا فضاهایی که بر روی سیمان یا چوب مرتبط با فرآیند ساختمانی نصب شده‌اند، مشاهده می‌شود. برعکس، در فضاهایی که در زیر سطح زمین و در تماس مستقیم با خاک و رطوبت واقع شده‌اند (مانند سرویس‌های آب و فاضلاب یا زیرزمین‌ها)، استفاده از پارکت چوبی ممکن است با مشکلات رطوبتی مواجه شود و توصیه نمی‌شود.
اصطلاح “سایش” در زمینه پارکت چوبی به فرآیند تخریب و فرسودگی که در نتیجه استفاده مداوم از پارکت رخ می‌دهد، اشاره دارد. این امر معمولاً به دنبال فعالیت‌های روزمره از جمله رفت‌وآمد، حرکت مبلمان، و سایر فعالیت‌های شهری در فضاهای داخلی اتفاق می‌افتد. هرچه ضخامت لایه فوقانی پوشش پارکت بیشتر باشد، پارکت نسبت به سایش مقاومت بیشتری دارد و طولانی‌تر می‌تواند در شرایط استفاده روزانه بدون نیاز به تعمیرات یا تعویض استفاده شود. سایش ممکن است به ویژگی‌های پارکت از جمله طراحی، رنگ، و بافت ظاهری نیز اثر بگذارد، بنابراین انتخاب پوشش پارکت با مقاومت مناسب در برابر سایش، برای حفظ زیبایی و کیفیت طولانی‌مدت پارکت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در زمینه پارکت چوبی، اصطلاح “سازگاری” به توانایی پارکت چوبی اشاره دارد که در برابر تغییرات محیطی مانند تغییرات دما و رطوبت، ساختار و شکل خود را حفظ کرده و به شکل مطلوبی عمل کند. سازگاری پارکت چوبی معمولاً به ویژگی‌هایی اشاره دارد که از جمله آنها می‌توان به مقاومت در برابر تغییرات رطوبتی و حرارتی، عدم انقباض یا انبساط زیاد در وضعیت‌های مختلف محیطی، و عدم تغییر در رنگ یا شکل پارکت به علت تغییرات محیطی اشاره کرد. پارکت‌های چوبی با سازگاری خوب می‌توانند در طولانی مدت و در شرایط محیطی مختلف بدون تغییرات ناخواسته و خرابی‌های قابل مشاهده عمل کنند، که این ویژگی برای انتخاب و نصب پارکت چوبی بسیار مهم است.
اصطلاح “اشباع شده با اکریلیک” در زمینه پارکت چوبی به پوششی اشاره دارد که از چند لایه تشکیل شده است و در این لایه‌ها از مواد اکریلیکی برای پوشش سطح چوب استفاده شده است. این مواد اکریلیکی، به نام رزین‌های اکریلیک، پس از اعمال بر روی سطح چوب، وارد درون فیبرهای چوب می‌شوند و ساختار داخلی چوب را اشباع کرده و محافظت می‌کنند. این فرآیند اشباع با اکریلیک موجب افزایش مقاومت پارکت چوبی در برابر رطوبت، خشکی، لکه‌ها و خطوط سطحی می‌شود. علاوه بر این، این نوع پوشش می‌تواند به پارکت چوبی زیبایی بیشتری بدهد و در عین حال از سایش و خرابی سطحی جلوگیری کند، از این رو انتخاب معمولی برای پوشش پارکت چوبی در منازل و مکان‌های با تردد بالا است.
اورتان اکریلیک یک نوع پوشش محافظ برای پارکت چوبی است که از اورتان رزین (یا پلی‌اورتان) و اکریلیک رزین تشکیل شده است. این نوع پوشش به پارکت چوبی یک لایه محافظ اضافی می‌دهد و آن را در برابر خطوط، لکه‌ها، رطوبت، و سایش محافظت می‌کند. اورتان اکریلیک باعث افزایش مقاومت سطح پارکت چوبی در برابر فشار، ضربه، و استفاده روزانه می‌شود. این نوع پوشش معمولاً در پارکت‌های چوبی طبیعی یا مهندسی استفاده می‌شود تا زمانی که زیبایی و مقاومت در برابر خرابی‌های روزمره به آن اضافه شود. اورتان اکریلیک به عنوان یک پوشش سخت و مقاوم شناخته می‌شود که از پارکت چوبی در مقابل عوامل خارجی محافظت کرده و عمر مفید پارکت را افزایش می‌دهد.
اکسید آلومینیوم در زمینه پارکت چوبی به عنوان یکی از مواد استفاده شده در پوشش سطح پارکت اشاره دارد. در واقع، این اصطلاح به لایه‌هایی از پوشش پارکت اشاره دارد که شامل ذرات کوچکی از اکسید آلومینیوم هستند. این ذرات کوچک از اکسید آلومینیوم به پوشش چوبی افزوده می‌شوند تا سطح پارکت به مقاومت بالاتری در برابر سایش، ضربه، و خط‌های سطحی برخوردار شود. این نوع پوشش به پارکت چوبی زیبایی و مقاومت بیشتری می‌بخشد و از آن به عنوان یک گزینه محبوب در مکان‌های با تردد بالا یا محیط‌هایی که نیاز به مقاومت بیشتری در برابر خرابی‌های روزمره دارند، استفاده می‌شود. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند تا پارکت چوبی با اکسید آلومینیوم یک گزینه عالی برای کاربردهای مختلف داخلی باشد.
C
اصطلاح “فینیش سرامیکی” در زمینه پارکت چوبی به پوششی اشاره دارد که از مخلوطی از مواد پلیمری و سرامیک تشکیل شده است. این نوع پوشش بر روی سطح پارکت چوبی اعمال می‌شود تا آن را در برابر خطوط، لکه‌ها، سایش، و رطوبت محافظت کند. فینیش سرامیکی به پارکت چوبی یک لایه حفاظتی اضافی می‌دهد و سبب می‌شود که پارکت مقاوم‌تر به طولانی‌مدت در برابر استفاده روزمره باشد. همچنین، این نوع پوشش به پارکت چوبی یک ظاهر زیبا و درخشان می‌بخشد و در عین حال از پارکت در برابر خرابی‌های مربوط به فشار، حرارت، و رطوبت محافظت کاملی ارائه می‌دهد. به دلیل ویژگی‌های مذکور، فینیش سرامیکی به عنوان یک انتخاب محبوب در محیط‌های پرتردد یا مکان‌هایی که نیاز به پوشش مقاوم و زیبا دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیلر ضد لکه یک پوشش اولیه است که در زمینه پارکت چوبی استفاده می‌شود. این پوشش، که معمولاً از مواد پلیمری تشکیل شده است، به عنوان یک لایه اولیه قبل از اعمال پوشش نهایی به سطح چوب می‌پیوندد. وظیفه اصلی سیلر ضد لکه این است که از جذب لکه‌های مایعات به داخل چوب جلوگیری کند. این پوشش اولیه معمولاً تا حدی نفوذپذیر است که به سطح چوب نفوذ کرده و در نتیجه، از لکه‌های مایعاتی مانند رنگ، روغن، یا آب که ممکن است بر روی پارکت پاشیده شوند، جلوگیری می‌کند. با اعمال سیلر ضد لکه، پارکت چوبی آماده‌تر برای دریافت پوششهای نهایی می‌شود و از جذب لکه‌ها در طول زمان جلوگیری می‌کند که موجب افزایش مقاومت و طول عمر پارکت می‌شود.
اصطلاح “Cross-ply Construction” یا “ساختار چوب متقاطع” در زمینه پارکت چوبی به روش ساختاری اشاره دارد که در تولید پارکت چوبی به کار می‌رود. در این روش، لایه‌های چوبی به صورت متقاطع در چهارچوب تشکیل داده می‌شوند، به این معنی که جهت الیاف چوب در لایه‌های مختلف به یکدیگر عمودی است. به عبارت دیگر، چوب در لایه‌های مختلف به صورت متقاطع یکدیگر قرار گرفته است. این روش ساختار، پارکت چوبی را به خاطر مقاومت بالا در برابر تغییرات رطوبتی و حرارتی مشهور کرده است. به دلیل این ساختار متقاطع، پارکت با توانایی کاهش انقباض و انبساط نسبت به تغییرات محیطی، به عنوان یک گزینه محبوب در منازل و محیط‌های تجاری با تردد بالا محسوب می‌شود. این ساختار به پارکت چوبی استحکام و پایداری بیشتری می‌بخشد و در نتیجه، ماندگاری و عمر مفید آن را افزایش می‌دهد.
در زمینه پارکت چوبی، اصطلاح “تاجی” به الگو و نحوهٔ قرارگیری تخته‌های چوبی در سطح پارکت اشاره دارد. وقتی تخته‌های چوبی به صورت متقاطع در سطح نصب می‌شوند و لبه‌های آنها به یکدیگر متصل می‌شوند تا یک الگوی هندسی را ایجاد کنند، این الگو به نام “تاجی” شناخته می‌شود. تاجی‌ها معمولاً شامل تخته‌های چوبی با طرح‌ها و طرحکاری‌های خاصی هستند که می‌توانند به پارکت چوبی زیبایی و طراحی خاصی بدهند. این الگوی تاجی نه تنها جلوه زیبایی به پارکت چوبی می‌بخشد بلکه از نظر عملکردی نیز به توزیع فشار و تنوع در سطح کمک می‌کند، که این مسئله می‌تواند به بهبود مقاومت و پایداری پارکت کمک کند. تاجی‌ها به عنوان یک جزء ظاهری مهم در طراحی داخلی محیط‌های مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اصطلاح “کاس شدن” در زمینه پارکت چوبی به واکنش سطح چوب در برابر رطوبت اطراف اشاره دارد. وقتی پارکت چوبی با رطوبت زیاد در معرض قرار می‌گیرد، چوب آب را جذب کرده و انبساط می‌یابد. این انبساط ممکن است باعث تغییر در ابعاد و شکل پارکت شود و به شکل کاسه‌ای یا وارونه درآید، این وضعیت را به عنوان “کاس شدن” یا “کاسه شدن” می‌شناسند. این مشکل معمولاً در شرایط رطوبتی نامناسب، مانند محیط‌های خیلی خشک یا خیلی مرطوب، رخ می‌دهد. برای پیشگیری از این مشکل، مهم است که پارکت چوبی با رطوبت مناسب نصب شود و در شرایط رطوبت و دمای محیط مراقبت‌های لازم انجام شود تا از تغییرات اندازه و شکل ناخواسته جلوگیری شود.
در زمینه پارکت چوبی، اصطلاح “تنش زدایی” به فرآیند کنترل و مدیریت تنش‌ها و تغییرات ابعاد چوب در پاسخ به تغییرات رطوبت و دما اشاره دارد. چوب به طور طبیعی در معرض تغییرات رطوبتی می‌افتد که می‌تواند باعث انقباض و انبساط چوب شود. این تغییرات ممکن است باعث تغییر در ابعاد پارکت چوبی شود و در نتیجه، به شکل یا سطح پارکت آسیب برسد. فرآیند تنش زدایی در تولید پارکت‌های چوبی، شامل استفاده از فناوری‌های خاصی مانند لایه‌های پایه و فوم‌های زیر پارکت، طراحی جوانه‌ها و روند چوب به گونه‌ای است که تغییرات انبساط و انقباض چوب در شرایط رطوبتی مختلف به حداقل ممکن کاهش یابد. این فناوری‌ها و روشهای تنش زدایی، پارکت چوبی را در برابر تغییرات محیطی محافظت کرده و طول عمر و پایداری آن را افزایش می‌دهند.
E
فاصله لبه در زمینه پارکت چوبی به فاصله‌ای اشاره دارد که بین تخته‌های پارکت در اطراف یک اتصال وجود دارد. این فاصله، یا همان لبه‌ها، معمولاً به عنوان فضایی بین تخته‌ها در نظر گرفته می‌شود تا انقباض و انبساط چوب در پاسخ به تغییرات رطوبت و دما انجام شود. فاصله لبه درست و منظم می‌تواند در پارکت‌ها برای ایجاد یک ظاهر زیبا و همچنین جلوگیری از مشکلاتی نظیر انبساط یا انقباض چوب که ممکن است در نتیجهٔ تغییرات محیطی رخ دهد، مورد استفاده قرار گیرد. این فاصله لبه باید با دقت محاسبه و تنظیم شود تا پارکت چوبی بتواند به درستی به تغییرات محیطی و فشارهای ایجاد شده توسط تردد و استفاده کاربر پاسخ دهد، در حالی که همچنان ظاهری زیبا و منظم داشته باشد.
P
S
مقاومت در برابر خراش یک ویژگی مهم در پارکت چوبی است که به مقداری از پوشش پارکت و ترکیبات چوبی اشاره دارد که پارکت را در برابر خطوط و خراش‌های سطحی مقاوم می‌کنند. این ویژگی معمولاً با افزودن لایه‌های محافظتی مانند فینیشها و پوششهای اورتان به پارکت چوبی ارائه می‌شود. پوششهای با مقاومت در برابر خراش می‌توانند پارکت را در برابر آسیب‌های ناشی از استفاده روزمره، جلوگیری کنند و به طول عمر و زیبایی پارکت کمک کنند.
روغن اورتان پایه حلال یک نوع روغن مورد استفاده در پارکت چوبی است که به عنوان یک پوشش محافظ بر روی چوب اعمال می‌شود. این نوع روغن به عنوان یک پایه حلال شناخته می‌شود، به این معنی که از حلال‌های آلی مانند ایزوپروپیل الکل استخراج می‌شود. روغن اورتان پایه حلال به پارکت چوبی یک لایه محافظ اضافی می‌دهد که از چوب در برابر رطوبت، خطوط، و لکه‌ها محافظت می‌کند و همچنین به چوب ظاهری طبیعی و زیبا می‌بخشد.
مقاومت رنگی در پارکت چوبی به توانایی سطح پارکت در مقابل تغییر رنگ یا افتاب‌پذیری در طول زمان اشاره دارد. پارکت‌های با مقاومت رنگی بالا توانایی حفظ رنگ و طرح اصلی خود را در برابر تعریق نور خورشید یا نور مصنوعی دارند. این ویژگی به پارکت امکان می‌دهد تا در طول سال‌ها بدون تغییر رنگ و فرم خود باقی بماند و زیبایی فضا را حفظ کند.
فینیش عایق سطحی یک نوع پوشش محافظ برای پارکت چوبی است که به عنوان یک لایه نازک و مات بر روی سطح پارکت اعمال می‌شود. این فینیش علاوه بر اینکه از پارکت چوبی در برابر خطوط، لکه‌ها، و سایش محافظت می‌کند، از پوششهای عایق نیز استفاده می‌کند تا از نفوذ آب، رطوبت، یا مایعات دیگر به داخل چوب جلوگیری کند. این نوع فینیش به پارکت چوبی یک پوشش نهایی زیبا و مقاوم می‌بخشد که می‌تواند در محیط‌هایی با تردد بالا یا در معرض رطوبت زیاد استفاده شود.
T
U
پارکت چوبی “فینیش نشده” به پارکتی اشاره دارد که بدون هیچگونه پوشش یا لایه محافظی بر روی سطح آماده شده و به صورت خام ارائه می‌شود. در این نوع پارکت، سطح چوب از هیچ گونه فینیش، لاک، یا روغن محافظتی پوشیده نیست و در واقع، تا زمانی که نصب شود، باز می‌ماند. این نوع پارکت فینیش نشده به عنوان یک گزینه ایده‌آل برای افرادی است که می‌خواهند یک پارکت با طبیعی‌ترین حالت و ظاهر را انتخاب کنند. با انتخاب پارکت چوبی فینیش نشده، افراد می‌توانند خود تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند سطح چوب را با پوششی محافظتی پوشش دهند یا آن را در حالت خام نگه دارند، این امکان را فراهم کند تا سبک و ظاهر پارکت به دلخواه آنها شکل بگیرد. افراد می‌توانند این نوع پارکت را در محیط‌های کم تردد یا مکان‌هایی که نیاز به داشتن یک طبیعی‌ترین ظاهر دارند، مورد استفاده قرار دهند.
اصطلاح “اورتان” در زمینه پارکت چوبی به نوعی از پوششهای حمایتی اشاره دارد که بر روی سطح پارکت چوبی اعمال می‌شود. این نوع پوشش از یک ترکیب پلیمرهای اورتان و اکریلیک تشکیل شده است که پس از اعمال بر روی سطح پارکت چوبی، به یک لایه محافظی تبدیل می‌شود. اورتان عملکرد بالایی در مقابل سایش، ضربه، و خطوط سطحی دارد و در عین حال از پارکت چوبی در برابر نفوذ آب و مایعات جلوگیری می‌کند. این پوشش حاکی از ظاهر طبیعی چوب می‌ماند و در عین حال از مقاومت و پایداری بالایی برخوردار است. به علاوه، اورتان می‌تواند به پارکت چوبی یک لمسه نهایی زیبا و مات بدهد و در مقابل نور خورشید و فضای داخلی نیز مقاومت نشان دهد. به دلیل ویژگی‌های مذکور، اورتان به عنوان یک انتخاب مناسب در پوشش پارکت‌های چوبی برای استفاده در محیط‌های داخلی مختلف در نظر گرفته می‌شود.
W
در زمینه پارکت چوبی، اصطلاح “Warping” به وضعیتی اشاره دارد که چوب پارکت از شکل یا محل معمولی خود انحراف نشان می‌دهد. این انحراف ممکن است در نتیجهٔ تغییرات رطوبت یا دما در محیط اتفاق بیفتد و معمولاً به صورت انحراف عمودی یا افقی در سطح پارکت ظاهر می‌شود. ورقه‌های پارکت چوبی که به طور ناصحیح نصب شده یا در معرض تغییرات قوانین رطوبت قرار گرفته‌اند ممکن است به وارپینگ (Warping) مبتلا شوند. این وضعیت معمولاً در محیط‌هایی با تغییرات رطوبت و دمای نامناسب، مانند محیط‌های خیلی خشک یا خیلی مرطوب، رخ می‌دهد. برای پیشگیری از وارپینگ، نصب و مراقبت مناسب از پارکت چوبی در محیط‌های با میزان رطوبت مناسب و استفاده از تکنیک‌های تنش زدایی مناسب ضروری است.